Het Turkse ministerie schrijft in een verklaring dat meerdere schepen spoedig uit de haven van Odessa zullen vertrekken, maar noemt verder geen aantallen of een datum. Volgens Oekraïne liggen er 16 schepen in de regio Odessa te wachten op vertrek.
Het eerste graanschip vaart ruim 26.000 ton mais naar Istanbul. Vandaaruit reist het door naar Libanon, meldt de NOS, waar het schip wordt gelost. Het schip, de Razoni die onder de vlag van Sierra Leone vaart, zou vanochtend zijn uitgevaren.
Anderhalve week geleden sloten Oekraïne en Rusland samen met de Verenigde Naties en Turkije een akkoord over de export van graan uit Oekraïne. De schepen konden de haven van Odessa niet verlaten, omdat er zeemijnen in de Zwarte Zee liggen en schepen worden aangevallen. Beide landen hebben nu afspraken gemaakt hoe de schepen veilig over de zee kunnen worden geleid.
Stap in voorkomen van honger
Volgens de Britse verzekeraar Lloyd's krijgen schepen die graan en andere voedselproducten vervoeren ‘betrouwbare dekking’ voor de reis, zegt Patrick Tiernam, hoofd markten bij de verzekeraar tegen het ANP.
Dat moet de onlangs gesloten graandeal, over de meer dan 20 miljoen ton graan die nog wacht op verscheping, extra bescherming bieden, zegt Tierman. ‘Het herstel van deze graanvoorraden is van vitaal belang om de wereldwijde voedselonzekerheid aan te pakken in deze moeilijke tijden’, zei hij.
'Hiermee zetten we een stap in het voorkomen van honger in de wereld', schrijft ook de Oekraïense minister van Infrastructuur op Facebook. Hij verwacht dat het opheffen van de blokkade van de haven het land 1 miljard dollar aan inkomsten zal opleveren. 'Ook krijgt de landbouwsector nu perspectief om plannen te maken voor volgend jaar.'
Deal voor 4 maanden
In Istanbul is een VN-geleid coördinatiecentrum opgezet. Daar worden de Oekraïense en Russische graanschepen gecontroleerd op de inhoud, zodat kan worden voorkomen dat de handelsroute wordt gebruikt voor de import van wapens. De deal geldt in eerste instantie voor vier maanden.
Oekraïne is een van de grootste exporteurs van graan, mais en zonnebloemolie. De export verliep tot de Russische invasie grotendeels over zee. De hoeveelheden die via de weg en het spoor kunnen worden verscheept zijn vele malen complexer en kleiner. Door het stilvallen van de graanexport via zee dreigt grote hongersnood in arme delen van de wereld. Ook zijn de voedselprijzen door de oorlog flink gestegen.
Overigens blijft Rusland ondanks de graandeal havensteden bestoken met bombardementen, zeggen Oekraïense autoriteiten.
Onder meer Odessa en de Zuid-Oekraïense stad Mykolajiv zijn aangevallen. De aanvallen worden internationaal gezien als acties om de graanexport alsnog te saboteren, maar Rusland zegt dat het doel onder meer een Oekraïens oorlogsschip was.
Oprichter Nibulon omgekomen
Bij aanvallen op de stad Mykolajiv is van zaterdagnacht de Oekraïense graanhandelaar Oleksii Vadaturskyi om het leven gekomen. De 74-jarige Vadaturskyi, oprichter en eigenaar van Nibulon, een van de grootste graanbedrijven van Oekraïne, geldt als succesvol en rijk zakenman.
Ook zijn vrouw kwam om het leven. President Zelensky heeft zijn medeleven betuigd aan de familie en vrienden van het echtpaar. Volgens hem heeft Vadaturskyi decennialang 'een onschatbare bijdrage' geleverd aan de ontwikkeling van de regio en de landbouw- en scheepbouwindustrie in Oekraïne.