Te gast zijn Saskia van der Laan, werkzaam bij Stichting Samen tegen Voedselverspilling, en Michel Schröder van Bakkerij Carl Siegert. Zij gaan in gesprek met Ivo van Dijkhuizen (Pakhuis Marketing) en Willem Paul de Mooij (Bakkerswereld) over hoe de bakkerijsector kan bijdragen aan verlaging van voedselverspilling zonder in te boeten op kwaliteit en beleving.
Voedselverspilling: de uitdaging voor de bakkerij
Volgens Saskia van der Laan is voedselverspilling een groot probleem. ‘Wereldwijd wordt ongeveer een derde van het voedsel verspild. In Nederland doen we het iets beter, maar nog steeds gaat een kwart van het voedsel verloren.’ Brood is daarbij een van de grootste verspillers. ‘Dagelijks gooien we in Nederland zo’n 700.000 broden weg. Ongeveer de helft daarvan wordt door consumenten weggegooid, de andere helft verdwijnt in de keten, van fabrieken tot supermarkten.’
Misschien moeten we meer brood rechtstreeks uit de vriezer aanbieden”
Volgens Michel Schröder zit het probleem deels in hoe we naar brood kijken. ‘Veel consumenten zien brood als een product dat maar één dag echt lekker is. Daarna wordt het als ‘oud’ bestempeld en vaak weggegooid, terwijl brood met de juiste behandeling veel langer goed blijft.’
Lang houdbaar: een oplossing voor verspilling?
Een van de manieren om verspilling tegen te gaan is het langer houdbaar maken van brood. Schröder: ‘We hebben de technologie om brood op een natuurlijke manier langer vers te houden. Dankzij enzymtechnologie kan brood tegenwoordig tot drie dagen of langer goed blijven zonder toevoeging van conserveermiddelen.’
Dankzij enzymtechnologie kan brood tegenwoordig langer goed blijven ”
Toch hangt er een negatief imago aan lang houdbaar brood. ‘De uitzending van Keuringsdienst van Waarde heeft veel onrust veroorzaakt, terwijl enzymen niets anders zijn dan natuurlijke eiwitten die helpen bij de structuur en houdbaarheid van brood,’ legt Schröder uit. ‘We moeten hier beter over communiceren, want het kan juist helpen om verspilling te verminderen.’
Van der Laan ziet ook een rol voor de sector in educatie. ‘Veel mensen kopen zonder problemen een diepvriespizza of ingevroren groenten, maar brood uit de vriezer vinden ze nog vreemd. Dat is gek, want 80 procent van de Nederlanders vriest zelf brood in. Misschien moeten we consumenten daar bewuster van maken en meer brood rechtstreeks uit de vriezer aanbieden.’
Diepvriesbrood: onderbenut potentieel?
Het is een interessante optie die nog nauwelijks is doorgebroken in Nederland, de verkoop van vers ingevroren brood. Schröder ziet hierin wel kansen: ‘Brood dat direct na het bakken wordt ingevroren, behoudt maximale versheid en kan precies op het juiste moment door consumenten worden ontdooid. Supermarkten hebben dit getest, maar het sloeg nog niet goed aan. Waarom wel diepvriespizza’s, maar geen diepvriesbrood?’
Van der Laan denkt dat het een kwestie van gewenning is. ‘In andere landen is dit veel gebruikelijker. Het vraagt om een gedragsverandering bij consumenten en een andere manier van presenteren in de winkel.’
Minder verspilling door slimmer assortimentbeheer
Naast technologische oplossingen kunnen bakkers ook anders omgaan met hun assortiment. Van der Laan: ‘Moet je als bakkerij echt twintig soorten brood aanbieden, of kun je slimmer inkopen en produceren? Minder variatie betekent minder reststromen en dus minder verspilling.’
Schröder ziet een balans: ‘Je wilt klanten verrassen, maar een te breed assortiment zorgt ervoor dat je aan het eind van de dag met overschot zit. We zien steeds vaker dat bakkers overtollig brood snijden, verpakken en invriezen om later te verkopen. Dat is een mooie ontwikkeling.’
Moet je echt 20 soorten brood aanbieden of kun je slimmer produceren?”
Ook initiatieven zoals Too Good To Go en Brood van gisteren in de supermarkt worden steeds populairder. Van der Laan: ‘Sinds 2020 hebben Nederlandse bakkerijen de hoeveelheid retourbrood met veertig procent verminderd. Dat is een gigantische stap in de goede richting.’
Communicatie over houdbaarheid: tijd voor een nieuwe mindset
Een opvallende conclusie uit het gesprek is dat er misschien op een andere manier naar vers brood gekeken kan worden. Schröder: ‘We zeggen nu dat brood van vandaag morgen oud is. Maar waarom? Een pak melk met een houdbaarheid van een week noemen we niet oud op dag twee. Waarom doen we dat bij brood wel? Misschien moeten we het gesprek hierover openen.’
We zeggen nu dat brood van vandaag morgen oud is, maar waarom?”
Van der Laan sluit zich daarbij aan. ‘Als we verspilling echt willen tegengaan, moeten we de consument bewust maken van de waarde van brood en laten zien dat het langer goed blijft dan we denken.’
De toekomst: balans tussen versheid, gemak en duurzaamheid
De podcast sluit af met een heldere boodschap: de bakkerijsector moet de balans zien te vinden tussen versheid en duurzaamheid en gemak. Door nieuwe technologieën te omarmen, bewuster te produceren en beter te communiceren, kunnen bakkers een belangrijke rol spelen in het verminderen van voedselverspilling.
Wil je meer weten over hoe de bakkerijsector kan bijdragen aan een duurzamer voedingssysteem? Luister dan naar deze aflevering van Kletskoek!
